RD Congo: Inama ya UA yabujije komisiyo y'amatora gutangaza amazina y'uwatorewe umwanya w'umukuru w'igihugu!
Ubuyobozi bw'iyi si buracuramye! u Rwanda na Cadi nibyo bihugu bikoresha amatora afifitse none ngo nibyo bigiye gukemura impaka z'amatora muri Congo!
Kuri uyu wa kane taliki ya 17/01/2019, Paul Kagame uyobora umuryango w'ubumwe bw'Afurika UA yatumije inama ya UA yabereye mu muhezo, iyo nama ikaba yari igizwe n'umubare muto w'abakuru b'ibihugu by'Afurika kugirango basuzume impaka zavutse zo kumenya uwatsinze amatora yo muri Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo. Iyo nama ikaba yaratumijwe na Paul Kagame nk'umuyobozi wa UA kandi akaba yarayitumiyemo abakuru b'ibihugu bigize imiryango ya SADC na CIRGL. Iyo nama ikaba yateraniye ku kicaro cy'umuryango w'Ubumwe bw'Afurika UA kiri "Addis Abeba" muri Etiyopiya.
Byafashe amasaha arenga atanu kugirango abakuru b'ibihugu bagera ku 10 bari bateraniye muri iyo nama y'umuhezo bashobore kugira umwanzuro bahurizaho ku mpaka zavutse nyuma y'amatora y'umukuru w'igihugu n'abashingamateka yabaye mu gihugu cya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo (RDC) taliki ya 30/12/2018.
Mu itangazo risoza iyo nama yo mu muhezo, abakuru b'igihugu bari bayiteraniyemo basabye igihugu cya RD Congo guhagarika igikorwa cyari giteganyijwe kuri uyu wa gatanu taliki ya 18/01/2019 cyo gutangaza amazina y'uwatsinze ku buryo budasubirwa itora ry'umukuru w'igihugu cya Repubulika Iharanira Demokarasi ya Congo. Bikaba biteganyijwe ko kuri uyu wa gatanu, urukiko rurinda itegekonshinga muri Congo rugomba gutangaza izina ry'umukandida watorewe kuba umukuru w'igihugu ku buryo budasubirwaho!
Abakuru b'igihugu bari batumiwe muri iyo nama y'umuhezo ya UA bavuga ko hari ibimenyetso bikomeye bigaragaza ko amajwi y'agateganyo yatangajwe kuwa kane taliki ya 10/01/2019 na komisiyo y'amatora (céni), ku izina ry'uwatsinze itora ry'umukuru w'igihugu cya Congo by'agateganyo, adahuye n'ukuri kw'amajwi yavuye mu biro by'amatora byari hirya no hino mu gihugu, ku izina nyaryo ry'uwatsinze ayo matora!
Abo bakuru b'ibihugu bari mu nama y'umuhezo ya UA bafashe umwanzuro wo gushyiraho itsinda ry'intumwa rigomba kujya i Kinshasa bidatinze kugirango icyemezo bafashe gishyirwe mu bikorwa. Iryo tsinda ry'abakuru b'igihugu rigomba kujya i Kishasa rigizwe na : Paul Kagame uyobora umuryango w'ubumwe bw'afurika UA, Mossa Faki Mahamat uyobora komisiyoya UA, ndetse n'abandi bayobozi bari bitabiriye iyo nama. Amakuru yizewe neza yagejejwe kuri radiyo mpuzamahanga y'abafaransa RFI dukesha iyi nkuru, yemeza ko iryo tsinda ry'abakuru b'igihugu rizaba ryageze i Kinshasa kuwa mbere w'ikicyumweru gitaha.
Abayobozi 6 b'umuryango wa SADC bari muri iyo nama basohoye itangazo rishimira abayobozi ba Congo igikorwa cyo gukoresha amatora atarimo imvururu kandi bahamagarira umuryango mpuzamahanga kutivanga mu bibazo bwite bireba igihugu cya Repubulika iharanira demokarasi ya Congo. Leta Zunze Ubumwe z'Amerika, Kiliziya Gatolika ndetse n'Uburayi bisaba urukiko rurinda itegeko nshinga rya Congo kongera kubarura bundi bushya amajwi yose yavuye mu biro by'amatora hirya no hino mu gihugu.
Ibihugu n'imiryango mpuzamahanga byarushijeho gushyira igitutu kuri Congo nyuma y'aho ibinyamakuru by'iburayi bikomeye aribyo: Financial Times, TV5 Monde na RFI bifatanyije na GEC bishyiriye ahagaragara amajwi byakuye (byibye)mu mashini ya komisiyo y'amatora ya Congo Ceni, ayo majwi akaba ari ku mpapuro zirenga 2064; ibyo binyamakuru bivuga ko ayo majwi ahuye n'amajwi ari ku mpapuro zabaruwe kuri buri biro by'itora kandi akaba yerekana ko Martin Fayulu ariwe watorewe umwanya w'umukuru w'igihugu ku majwi arenga 60%!
Niba Congo ikomeje kwima amatwi aba bose bavugako uwatsinze amatora atariwe wahawe umwanya yatorewe, kugirira ikizere umukuru w'igihugu munshya muri Congo bizabanza kugorana haba ku rwego mpuzamahanga ndetse no kubaturage ba Congo!
veritasinfo